نوسانات فشار  آب در سیستم‌های پمپاژ، مسئله‌ای است که می‌تواند تأثیرات قابل توجهی روی عملکرد و طول عمر تجهیزات داشته باشد. این پدیده که گاهی اوقات به صورت ناگهانی و بدون هشدار قبلی رخ می‌دهد، می‌تواند منجر به خرابی‌های جدی در سیستم شود. در این مقاله از ابارا، به بررسی عمیق‌تر علت کم و زیاد شدن فشار آب پمپ می‌پردازیم و راهکار رفعِ هرکدام از آن‌ها را خواهیم گفت. با ما همراه شوید.

13 علت کم و زیاد شدن فشار آب پمپ + راه حل

در اینجا دلایل کم و زیاد شدن فشار آب پمپ و راه‌های پیشگیری از این مشکل را بیان می‌کنم:

1. هوا گرفتگی پمپ آب

یک علتِ کم و زیاد شدن فشار آب پمپ، وجود هوا در پمپ است. این مسئله یک مشکل رایج است و اگر رفع نشود در نهایت منجر به گیرپاژ کردنِ پمپ و سوختن آن خواهد شد. وجود هوا در پمپ، باعث می‌شود که پمپ نتواند به‌درستی مقدار آبی که دریافت کرده را پمپاژ کند. این مسئله باعث به‌هم‌ریختنِ تنظیمات فشار آب می‌شود و در نتیجه بازدهی  و راندمان آن کاهش می‌یابد. هواگیری پمپ آب ساختمان، دلایل زیادی دارد از جمله نصب نادرست پمپ، یخ‌زدگی پمپ و لوله‌ها، نشتی یا ترکیدگی لوله‌ها و اتصالات، خرابی واشر یا اورینگ و غیره.

راه حل: ابتدا عامل اصلیِ هواگرفتگی پمپ را پیدا کنید سپس هواگیری را انجام دهید. در مقاله‌ای دیگر از ابارا، در مورد نحوه هواگیری پمپ آب با ۵ روش ساده توضیح داده‌ایم.

2. هوای به دام افتاده در لوله‌ها

وجود هوا در لوله‌ها یک علت کم و زیاد شدن فشار آب پمپ است. هوا در پمپ درست مانند یک مانع قوی، از جریانِ درستِ آب جلوگیری می‌کند و سبب نوسان آن خواهد شد. این مشکل علاوه‌بر آزاردهنده بودنش، سبب خراب شدن اتصالات و حتی نشتی لوله‌ها خواهد شد. به‌وجود آمدنِ این مشکل ممکن است بر اثر مشکلات زیر، اتفاق بیفتد:

• نشتی در لوله
• آسیب‌دیدگیِ بیلدرهای تانک
• خرابی لاستیک مخزن تحت فشار پمپ آب خانگی
• ترک‌خوردگی در سیستم لوله‌کشی پمپ
• و غیره

راه حل: مشکل اصلی را پیدا کنید تا مشکل حل شود. مثلاً اگر در خطوط لوله، نشتی مشاهده کردید باید به کمک یک متخصصِ لوله‌کشی، مشکل را رفع کنید.

3. خرابی شیر تنظیم کننده فشار (شیر فشار شکن)

شیر کاهنده فشار آب که به‌عنوان شیر فشار شکن نیز شناخته می‌شود، یک دستگاه خودکار است که در مسیر لوله‌کشی آب قرار می‌گیرد و مسئولیت تنظیم فشار آب را بر عهده دارد. این شیرها در دو نوع با عملکرد مستقیم و مجهز به پیلوت موجود هستند و براساس نوع عملکرد، به دسته‌های هیدرولیکی و پنوماتیکی تقسیم می‌شوند.

در ساختمان‌های مرتفع که دارای پمپ‌های آب قدرتمند هستند، استفاده از این شیرها الزامی است. پمپ‌های قوی می‌توانند فشار آب را در طبقات بالا تنظیم کنند، اما این امر موجب افزایش بیش از حد فشار در طبقات پایین می‌شود، که می‌تواند به لوله‌کشی، شیرآلات و ایجاد سر و صدای زیاد منجر شود. برای جلوگیری از این مشکلات، از شیرهای کاهنده فشار آب استفاده می‌شود.

علت کم و زیاد شدن فشار آب پمپ می‌تواند خرابی شیر تنظیم‌کننده فشار آب باشد. شیر کاهنده فشار آب معمولاً در محل ورودی اصلیِ آب به ساختمان یا در نزدیکی پمپ‌های آب نصب می‌شود. این شیر، فشار آب ورودی را برای استفاده ایمن در لوله‌کشی ساختمان، تنظیم می‌کند. این قطعه، بین پمپ و مصرف‌کنندگان آب داخل ساختمان قرار می‌گیرد تا از فشار بیش از حد روی لوله‌ها و تجهیزات جلوگیری کند و یک فشار ثبات در تمام طبقات ایجاد می‌کند. یکی از نشانه‌های خرابی شیر تنظیم‌کننده فشار، روشن و خاموش شدن مکرر پمپ یا کار کردن دائمی پمپ بدون باز بودن شیر آب است.

راه حل: برای تعمیر یا تعویضِ مجددِ شیر فشار شکن، از یک تکنسین کمک بگیرید.

4. نشتی در سیستم لوله کشی ساختمان

چنانچه مطمئن هستید که پمپ هیچ مشکلی ندارد ممکن است علت کم و زیاد شدن فشار آب پمپ، وجود مشکل در سیستم لوله‌کشی ساختمان باشد. برای اینکه متوجه شوید علت نوسانات فشار آب از نشتی لوله‌ها است مراحل زیر را انجام دهید:

• قطع جریان برق پمپ آب
• بستن تمام شیرهای آب
• عدد نمایش داده شده روی کنتور آب را یادداشت کرده و بر روی یک برگه بنویسید.
• پس از گذشت یک ساعت، بدون استفاده از آب، مجدداً عدد کنتور را چک کنید.
• عدد جدید را با عددی که قبلاً نوشته‌اید مقایسه کنید.

اگر مقدار کنتور تغییر کرده باشد، این نشان‌دهنده وجود نشتی در لوله ورودی آب است.

راه حل: با یک متخصص تماس بگیرید تا مشکل را رفع کند.

6. گرفتگی لوله با رسوب یا قدیمی بودن لوله‌ها

یک علت کم و زیاد شدن فشار آب پمپ، ممکن است به ته‌نشین شدن رسوبات (به دلیل املاح موجود در آب) یا زنگ‌زدگی لوله و اتصالات، مربوط باشد. این اتفاق بیشتر در ساختمان‌های قدیمی و دارای سیستم لوله‌کشیِ فلزی، اتفاق می‌افتد.

راه حل: در اسرع وقت باید لوله‌ها، رسوب‌زدایی شوند.‌ این کار باید توسط تکنسین انجام شود و در صورت لزوم، لوله‌های جدید جایگزین کنید.

7. معیوب بودن شبکه آب منطقه‌ای

در برخی موارد علت کم و زیاد شدن فشار آب پمپ، منطقه‌ای است. اگر کاملاً مطمئن هستید که سیستم لوله‌کشی شما بدون مشکل و استاندارد است و پمپ آب هم کاملاً سالم است، پس احتمالاً شبکه لوله‌کشیِ منطقه مشکل دارد. در این صورت شما نمی‌توانید هیچ اقدامی انجام دهید.

راه حل: مشکل را به اداره آب و فاضلابِ شهر و منطقه خود گزارش دهید.

8. مشکلات فنی پمپ، علت کم و زیاد شدن فشار آب پمپ

خرابیِ هر یک از قطعات پمپ (مثل پروانه، شکستن بلبرینگ، الکتروموتور و سایر مشکلاتِ فنی) در روند کار پمپ آب اختلال ایجاد می‌کند. یکی از این اختلالات معمولاً با کم و زیاد شدن فشار آب آشکار می‌شود. اگر هرکدام از موارد زیر را مشاهده کردید احتمال اینکه پمپ دچار مشکل شده باشد بیشتر است:

• یکسره کار کردن پمپ
• داغ کردن پمپ
• خاموش و روشن شدن پمپ به صورت مکرر
• لرزش پمپ
• سر و صدای زیاد پمپ

راه حل: در صورت مشاهده هرکدام از علائم بالا، هرچه سریع‌تر باید به یک متخصص گزارش دهید تا با تعمیر یا تعویض قطعه مورد نظر، مشکل مرتفع شود.

9. خرابی مخزن تحت فشار

مخزن تحت فشار با هدف اینکه فشار آب را در یک سطح تنظیم‌شده به سیستم لوله‌کشی انتقال دهد روی پمپ آب تعبیه می‌شود. اما علت کم و زیاد شدن فشار آب پمپ، شاید کم‌باد یا سوراخ بودن تیوپ داخل مخزن یا سوراخ بودنِ خود بدنه مخزن (بر اثر پوسیدگی) باشد.

راه حل: اگر باد تیوپ مخرن تحت فشار کم شده است باید آن را شارژ کرد. اگر هم تیوپ سوراخ شده باشد باید کاملاً آن را عوض کرد. در صورتی که خودِ بدنه فلزیِ مخرن سوراخ شده باشد باید یک مخزنِ جدید جایگزین کنید.

10. خرابی پرشر سوئیچ ، کلید اتومات یا ست کنترل

تمامی این سه دستگاهِ جانبی (کلید اتومات، ست کنترل و پرشرسوئیچ) باوجود متفاوت بودن، تا حدودی ماهیت و کارکردی مشابهی دارند. همه آن‌ها وظیفه خودکار کردنِ عملکردِ خاموش روشن شدن پمپ و تنظیم فشار آب را برعهده دارند.

راه حل: ممکن است بخشی از قطعه‌های داخلی هرکدام از این دستگاه‌ها نیاز به تعویض داشته باشند یا کاملاً باید تعویض شوند که بهتر است توسط متخصص انجام شود.

11. متناسب نبودن پمپ آب با نیاز ساختمان

بررسی کنید که آیا پمپ شما جوابگوی مصرف کلِ ساختمان است یا خیر. چون هرچه مصرف آب در ساختمان زیاد باشد طبیعتاً باید ظرفیت پمپ نیز به همان میزان بالا باشد و این یک علت کم و زیاد شدن فشار آب پمپ است که احتمالاً تا الان متوجه آن نبوده‌اید.

راه حل: تنها راه‌حلی که وجود دارد، خریدِ پمپی جدید با ظرفیتِ متناسب با ساختمان است.

12. مصرف بیش از حد از آب، به صورت همزمان

ساده‌ترین علت کم و زیاد شدن فشار آب پمپ، باز بودن چند شیر آب در آنِ واحد است. بهتر است به‌طور همزمان تعداد مشخصی از شیرهای آب باز باشد تا با افت فشارِ آب مواجه نشوید. اما این اتفاق در ساختمان‌های با تعداد واحدهای زیاد، بیشتر اتفاق می‌افتد.

راه حل: بهترین کار، نصب منبع ذخیره آب در ارتفاع بالا (ترجیحاً نصب در پشت بام) است.

13. خرابی شیر یک طرفه، علت کم و زیاد شدن فشار آب پمپ

خرابی شیر یکطرفه پمپ آب می‌تواند یکی از دلایل نوسان فشار آب باشد. شیر یکطرفه در سیستم پمپاژ آب، وظیفه جلوگیری از بازگشت آب به پمپ را دارد. اگر این شیر خراب شود، ممکن است آب به داخل لوله‌ها و سپس به پمپ برگردد. این امر می‌تواند منجر به نوسان فشار آب شود. همچنین، فرسایش طولانی‌مدت یا آسیب‌های مکانیکی ممکن است باعث خرابی و ناتوانی شیر یکطرفه در حفظ اثربخشی خود شود. در نتیجه می‌تواند به نوسان فشار آب منجر شود.

راه حل: برای رفع این مشکل، هرچه سریع‌تر باید شیر یکطرفه عوض شود تا مشکلات جدی‌تر برای پمپ بوجود نیاید.

سخن پایانی:

در این مقاله، به بررسی دقیق علت کم و زیاد شدن فشار آب پمپ پرداختیم. از خرابی شیرهای یکطرفه و نشتی لوله‌ها گرفته تا مشکلات فنی در خود پمپ‌ها، هریک از این موارد می‌توانند تأثیر قابل توجهی بر کارایی سیستم داشته باشند. تشخیص به‌موقع و دقیق این مشکلات و اقدامات پیشگیرانه می‌تواند از بروز خسارت‌های جدی جلوگیری کند و طول عمر سیستم را افزایش دهد. در نهایت، تعمیر یا تعویض قطعات فرسوده و انجام سرویس‌های دوره‌ای، کلید حفظ کارایی و اطمینان از عملکرد مطلوب سیستم پمپاژ آب است. خرید بوسترپمپ و انواع پمپ‌ها از نمایندگی اِبارا، یعنی خریدی با اطمینان از کیفیت محصولِ خریداری شده.